[vc_row][vc_column][vc_column_text]
Hoe ziet de toekomst van de brandstoffenmarkt eruit? Tijdens de Hydrogen Trail Europe begin deze zomer kregen we alvast een doorkijkje naar de toekomst. Batterijen, waterstof en biobrandstoffen lijken de fossiele inboedel straks te verdelen. Maar hoe?
Wim Raaijen[/vc_column_text][vc_empty_space][vc_column_text]Traditioneel is er al een ordening in de brandstoffenmarkt. Benzine, lpg, diesel, kerosine en stookolie hebben hun eigen segment, zo ongeveer oplopend in omvang van het vervoersmiddel. Langs die lijn lijken ook toekomstige transportbrandstoffen zich te ontwikkelen. Er wordt wel eens gesteld dat de huidige benzinevoertuigen de markt gaan vormen voor batterijen, en dat diesel wordt ingeruild voor waterstof. Kerosine en stookolie worden vervangen door circulaire en biobrandstoffen.
Shell lijkt ook in die richting te denken, maar brengt daar toch wat nuance in aan. Een groot deel van de aandrijving van vervoersmiddelen zal volgens het concern in de toekomst elektrisch zijn. Elektromotoren zijn kleiner, onderhoudsvriendelijker en efficiënter dan verbrandingsmotoren. De belangrijkste vraag is hoe we de energie gaan meenemen. Batterijen lijken voor personenauto’s de oplossing. Ook kleine vrachtwagens gaan die kant op. Volgens Shell – dat overigens ook actief is in elektrische laadstations – zal het gebied van waterstof beginnen met zwaarder wegverkeer. En denk ook aan kleinere vliegtuigen. Voor grotere vliegtuigen en de internationale scheepvaart zet Shell juist weer in op vloeibare (bio)brandstoffen.[/vc_column_text][vc_empty_space][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column][vc_column_text]
Zware transport
Het lijkt sowieso een genuanceerder beeld dan de toekomst die een extremer deel van de waterstoflobby voorspiegelt. Die ziet waterstof als oplossing voor alles. Nog steeds lijkt die te geloven dat straks ook alle personenauto’s op waterstof zullen rijden. En vaak klinkt er nog gejuich op als een autofabrikant een waterstofauto op de markt brengt of een concept car aankondigt.
De producenten van waterstof lijken echter minder rekening te houden met een grote markt voor personenvervoer. Grote maatschappijen als Shell, BP en TotalEnergies investeren momenteel fors in snelladers voor batterijenauto’s. En ook gespecialiseerde gassenproducenten lijken hun focus elders te leggen. Denk bijvoorbeeld aan Air Liquide. Het bedrijf ziet naast kansen voor waterstof in haar traditionele industriĂ«le markt ook kansen in de brandstoffenmarkt voor het zware transport. Denk aan vrachtauto’s en scheepvaart. Vooralsnog heeft het gassenconcern geen aandacht voor een eventuele markt van waterstof voor personenauto’s.[/vc_column_text][vc_empty_space][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column width=”1/6″][vc_empty_space][/vc_column][vc_column width=”2/3″][vc_single_image image=”178829″ img_size=”large”][/vc_column][vc_column width=”1/6″][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column][vc_empty_space][vc_column_text]Beeld Shell[/vc_column_text][vc_empty_space][vc_column_text]
Actieradius
Sowieso is het nog niet mogelijk om met een waterstofauto grote afstanden binnen Europa af te leggen. Tijdens de Hydrogen Trail Europe (HyTE) begin deze zomer kregen we in Duitsland een waterstofauto mee van energiebedrijf Uniper. Vanaf Groningen via Wilhelmshaven naar Ludwigshafen ging met enig plannen nog prima. Maar daarna moest de auto worden omgewisseld om onze trail richting het zuidelijkere deel van Europa voort te kunnen zetten.
Dat was niet nodig voor de elektrische auto, die wel de volledige trail heeft afgelegd. Vijfduizend kilmeter vanaf Noord-Nederland via Duitsland en Zwitserland naar Spanje en via Frankrijk en België weer terug. Alleen in Frankrijk en vooral Spanje vergde het enige planning. En het maakte veel verschil in tijd of onderweg een moderne supercharger kon worden bezocht, of dat we het moesten doen met een oudere, tragere snellader. Maar dat verandert met rasse schreden. Elk jaar komen er in Europa meer en nieuwere snelladers bij. Zo hebben Iberdrola en BP onlangs aangekondigd om het hele Iberische schiereiland van een uitgebreid snellaadnetwerk te voorzien. Op het gebied van personenauto’s lijken batterijen als energiedrager daarom een beslissende voorsprong te hebben genomen. Te meer doordat de actieradius groter wordt en de laadtijd afneemt.[/vc_column_text][vc_empty_space][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column][vc_column_text]
Per kilometer
Een belangrijke les die we tijdens de Hydrogen Trail Europe leerden, is dat veel mogelijkheden en uitdagingen door de situatie worden ingegeven. Dat bleek bijvoorbeeld in Zwitserland. In Niedergösgen deed HyTE een waterkrachtcentrale aan die meer dan honderd jaar oud is. Van een deel van de hydro-elektrische energie maakt de joint venture Hydrospider waterstof met een elektrolyse-installatie van 2 megawatt. Zwitserland heeft, mede door het berglandschap, nauwelijks gasinfrastructuur. De geproduceerde waterstof wordt daarom per container naar tankstations vervoerd.
Hydrospider richt zich op vrachtverkeer. Momenteel rijden in Zwitserland 46 Hyundai-vrachtwagens rond. De komende jaren worden er nog honderden verwacht. Het is ook de bedoeling dat er op verschillende locaties groene waterstof geproduceerd gaat worden. Deze markt voor vrachtauto’s op waterstof moet wel worden gecreëerd. Trucks op waterstof zijn immers nog heel duur, waardoor er een te grote drempel is om ze aan te schaffen. Hydrospider werkt daarom nauw samen met autofabrikant Hyundai. In Zwitserland kunnen transporteurs waterstoftrucks zodoende zelfs per kilometer huren.
De geografische ligging van Zwitserland lijkt de eerste viool te spelen bij de keuzes die Hydrospider maakt. Door het bergachtige landschap is het land vooralsnog minder geschikt voor elektrische vrachtwagens met een enorm gewicht aan zware accu’s. Het lijkt daarom niet ondenkbaar dat ook kleinere vrachtauto’s daar straks op waterstof gaan rijden. Voor vlakke landschappen en zeker in een stedelijke omgeving lijken grote bestelauto’s en kleine trucks echter het terrein te worden voor batterijen als energiedrager. Deze ontwikkeling is nu al gaande.[/vc_column_text][vc_empty_space][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column][vc_column_text]
Een belangrijke les die we tijdens de Hydrogen Trail Europe leerden, is dat veel mogelijkheden door de situatie worden ingegeven.
[/vc_column_text][vc_empty_space][vc_column_text]
Hyzon
Het is de situatie die voor een groot deel de keuzes bepaalt. Zo is in Spanje de situatie weer anders. Resilient Group ziet er in ieder geval grote kansen voor trucks op waterstof omdat in Spanje veel vrachtvervoer over de weg gaat. Er is minder railtransport dan in veel andere Europese landen en er zijn ook minder mogelijkheden voor binnenvaart. En vooral voor de grotere vrachtauto’s lijkt waterstof een interessant duurzaam alternatief voor diesel.
In Barcelona organiseerde het investeringsbedrijf precies tijdens HyTE een demonstratieweek voor vrachtwagenchauffeurs om kennis te maken met een truck op waterstof. Ook voor de HyTE-reizigers was het een interessante ontmoeting met de in Nederland geproduceerde Hyzon vrachtauto. De chauffeurs verbaasden zich vooral over de stilte in de cabine. Geen motor te horen. En de reizigers zagen ergens onder de truck een straaltje vandaan komen. Water, niks anders dan puur water.[/vc_column_text][vc_empty_space][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column width=”1/6″][vc_empty_space][/vc_column][vc_column width=”2/3″][vc_single_image image=”178830″ img_size=”large”][/vc_column][vc_column width=”1/6″][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column][vc_empty_space][vc_column_text]Door het bergachtige landschap is Zwitserland vooralsnog minder geschikt voor elektrische vrachtwagens met een enorm gewicht aan zware accu’s.[/vc_column_text][vc_empty_space][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column width=”1/6″][vc_empty_space][/vc_column][vc_column width=”2/3″][vc_single_image image=”178831″ img_size=”large”][/vc_column][vc_column width=”1/6″][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column][vc_empty_space][vc_column_text]Demonstratie van de in Nederland geproduceerde Hyzon vrachtauto in Barcelona.[/vc_column_text][vc_empty_space][vc_column_text]Dit artikel is verschenen in Petrochem 2022-05[/vc_column_text][/vc_column][/vc_row]